اثرات تابش طولانی مدت امواج شبیه سازی شده تلفن های همراه بر غدد تناسلی موش ماده نژاد balb/c

مقدمه: کاربرد روزافزون تلفن های همراه در زندگی روزمره انسان و انتشار برخی گزارش های علمی در مورد اثرات نامطلوب امواج مایکروویو ساطع شده از آنها بر برخی فرایند های رشد و نمو، نظیر عملکرد سیستم عصبی مرکزی باعث گسترش نگرانی های بسیاری در مورد اثرات احتمالی این امواج بر سلامت انسان شده است. از آنجائیکه غدد تناسلی و سلول های جنسی در مقایسه با سایر سلول های بدن نسبت به عوامل محیطی، فوق العاده حساس می باشند، بررسی اثرات احتمالی امواج ساطع شده از تلفن های همراه بر غدد تناسلی و باروری بسیار مهم می باشد. لذا هدف از این مقاله بررسی اثرات تابش طولانی مدت امواج شبیه سازی شده تلفن های همراه بر غدد تناسلی موش ماده نژاد balb/c می باشد. مواد و روشها: در این پژوهش با طراحی و ساخت یک سیستم ویژه آزمایشگاهی مولد امواج شبیه سازی شده تلفن همراه، اثرات این امواج بر غدد تناسلی موش ماده نژاد balb/c بررسی شد. برای انجام مطالعه، در سه مرحله و هر بار تعداد 8 موش ماده باکره بالغ به مدت چهل روز متوالی و هر روز شش ساعت در دستگاه مذکور تحت تاثیر امواج با خروجی یک وات و فرکانس mhz940 قرار داده شدند. سپس تغییرات سطح هورمونی lh، fsh، استرادیول و پروژسترون با روش رادیوایمنواسی بررسی شد. همچنین به کمک میکروسکوپی نوری و میکروسکوپی الکترونی گذاره ساختار و فراساختار تخمدانها و تعداد و انواع فولیکول های تخمدانی در موش های ماده تیمار شده و نیز موش های ماده نسل اول مورد بررسی قرار گرفت. نتایج: نتایج این مطالعه روی 48 تخمدان حاصل از موش های تیمار شده و مقایسه با موش های گروه شاهد نشان داد امواج ساطع شده از تلفن های همراه بر وزن و اندازه تخمدانها و نیز تعداد و انواع فولیکول های تخمدانی اثر ندارد و نیز تغییرات استرادیول معنی دار نیست. لیکن بررسی های میکروسکوپی الکترونی گذاره، هتروکروماتینی شدن شدید اووسیت ها و بدشکلی اندامک ها را نشان داد. تغییرات پروژسترون (ng/ml 4163/0 033/4)، fsh (miu/ml 05/0 225/0) وlh (miu/ml 0577/0 167/0) در موش های ماده گروه شاهد معنی دار (05/0p<) بود و میزان موفقیت در جفت گیری نیز بین موش های ماده تیمار شده و نرهای همان نژاد نسبت به گروه شاهد کاهش شدیدی در حدود 75% نشان داد. نتیجه گیری: یافته های حاصل نشان می دهد، تابش طولانی مدت تلفن های همراه بر غدد تناسلی موش ماده نژاد balb/c باعث تغییر فراساختار اووسیت ها و تغییر سیستم اندوکرین و کاهش میزان موفقیت در جفت گیری موش های ماده می شود و به نظر می رسد امواج تلفن های همراه روی هیپوتالاموس و ترشح gnrh تأثیر می گذارند که تائید این موضوع نیازمند مطالعات آتی است.